پلیوینیل کلراید (PVC)، یک پلیمر ترموپلاستیک است که به دلیل انعطافپذیری بالا و هزینه تولید مناسب، به طور گستردهای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. تولید PVC شامل چندین مرحله است که مهمترین آنها پلیمریزاسیون مونومر وینیل کلراید است که بسته به روش پلیمریزاسیون مانند سوسپانسیون، امولسیون یا Mas، خواص متفاوتی مانند تفاوت در وزن مولکولی و درجه پلیمریزاسیون خواهد داشت. پس از پلیمریزاسیون، مواد افزودنی مختلفی مانند تثبیتکنندهها، روانکنندهها و پرکنندهها به PVC اضافه میشوند تا خواص نهایی محصول بهبود یابد.
PVCبه دو دسته اصلی سخت (UPVC) و نرم و انعطافپذیر (P-PVC) تقسیم میشود. PVC سخت به دلیل استحکام و مقاومت بالا، عمدتاً در صنعت ساختمانسازی به منظور تولید لولهها، پروفیلهای درب و پنجره و سایر مصالح ساختمانی به کار میرود. در مقابل، PVC نرم با افزودن نرمکنندهها انعطافپذیر شده و در تولید کابلهای برق، کفپوش و محصولات پزشکی کاربرد دارد.
همانطور که اشاره شد، کاربردهای PVC بسیار متنوع بوده و شامل صنایع ساختمان، برق، پزشکی و بستهبندی میشود. مقاومت در برابر رطوبت، مواد شیمیایی و خوردگی، از جمله مهمترین ویژگیهای PVC است که آن را به گزینهای ایدهآل برای استفاده در محیطهای پر تنش تبدیل کرده است. همچنین، تولید PVC با خواص ضدمیکروبی هم برای کاربردهای پزشکی مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، امکان بازیافت PVC و توسعه انواع جدید آن مانند کامپوزیتهای چوب-پلاستیک و سنگ-پلاستیک، بر طیف کاربردهای این پلیمر افزوده است. برای مثال، کامپوزیت سنگ-پلاستیک (SPVC) از ترکیب پودر سنگ، معمولاً کربنات کلسیم، با PVC تولید میشود. برای تولید SPVC، پودر سنگ را با PVC و افزودنیهای دیگر مخلوط کرده و تحت دما و فشار بالا اکسترود میکنند. این فرآیند باعث ایجاد پیوند قوی بین ذرات سنگ و PVC میشود. در ادامه، این ترکیب منجر به ایجاد مادهای با خواص مکانیکی بسیار خوب مانند سختی، مقاومت در برابر سایش و نفوذ آب میشود. از این رو، SPVC به طور گستردهای در ساخت کفپوش، دیوارپوش و عناصر تزئینی مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از پودر سنگ در تولید SPVC علاوه بر بهبود خواص مکانیکی و ضد آب بودن، مزایای زیستمحیطی نیز دارد چرا که پودر سنگ مادهای طبیعی است و استفاده از آن باعث کاهش میزان پلاستیک مصرفی میشود.
در مجموع، PVCبه عنوان یک پلیمر با قابلیتهای متنوع و کاربردهای گسترده، نقش مهمی در صنایع مختلف ایفا میکند. با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد و امکان توسعه انواع جدید آن، انتظار میرود که PVC در آینده نیز به عنوان یکی از پرکاربردترین پلیمرها باقی بماند.